Competentiemanagement

Competenties zijn specifieke eigenschappen, kennis of vaardigheden. Deze kunnen worden toegeschreven aan individuen, maar ook aan groepen of organisaties. De onderstaande afbeelding laat zien hoe competenties zijn opgebouwd. Voor de competentie communicatieve vaardigheid is bijvoorbeeld de eigenschap extraversie nodig. Communicatieve vaardigheid verwijst naar de kundigheid om bijvoorbeeld een presentatie te houden, terwijl kennis betrekking heeft op de inhoud van de boodschap.

De afbeelding laat tevens zien dat de mate van ontwikkeling per component varieert. Kennis is relatief eenvoudig te ontwikkelen, terwijl vaardigheden in mindere mate kunnen worden verbeterd. Eigenschappen zijn daarentegen lastig te ontwikkelen; je hebt ze of je hebt ze niet. Zie het onderstaande model voor een praktijktoepassing.

Figuur: Bouwstenen van het competentiemodel

De toegevoegde waarde van competenties schuilt in hun bruikbaarheid voor de praktijk. Een algemene stelregel is dat eigenschappen niet direct zichtbaar zijn in gedrag, terwijl competenties dat wel zijn. Hoewel managers geen psychologen zijn, hebben zij taken waarbij ze de kwaliteiten van medewerkers moeten beoordelen, zoals tijdens beoordelings- en sollicitatiegesprekken. Voor dergelijke werkzaamheden is het belangrijk dat managers praktische handvatten krijgen. Competenties bieden hen die mogelijkheden.